Geboren in een verkeerd lichaam
Tien jaar geleden werd ze geboren als Leroy. Inmiddels gaat Esmee Kok volledig door het leven als meisje. ‘Esmee zei: mam, als ze me niet accepteren is dat hún probleem, en niet het mijne.’
‘Er zat me iets dwars, maar ik wist niet zo goed wat,’ vertelt de tienjarige Esmee me. Esmee heeft blond, halflang haar en zit in een zwart jasje met glitters naast haar moeder, Riena. Ze vindt het geen probleem om te praten over de periode vóórdat ze helemaal Esmee werd, al is dit nog niet eens zo lang geleden. ‘Dat ik niet lekker in mijn vel zat vonden mijn ouders ook raar, dus toen zijn we naar een psycholoog gegaan. Op een gegeven moment werd me gevraagd of ik een meisje wilde worden, en toen dacht ik: ja, dát is het.’ Dat, toen nog Leroy, veel met Barbies speelde, van roze hield, naar K3 luisterde en veelal meisjesvrienden had vond moeder Riena in de eerste instantie nooit een probleem. Tot ze zag hoe haar kind langzaamaan ongelukkig werd. ‘Mijn man en ik wisten niet echt wat we ermee aan moesten; niets hielp,’ legt Riena uit. ‘Op een gegeven moment, geheel toevallig, keek ik naar het TV-programma Hij is een Zij. Esmee kwam naast me staan en zei: ‘kijk mam, dat ben ik’. Toen dacht ik; laten we maar eens hulp gaan zoeken.’
In mei 2014 kwam Riena’s dochter ‘uit de kast’ als meisje. Een jaar later kreeg Esmee de diagnose genderdysforie en op 1 april 2015 ging ze voor het eerst naar school als Esmee. ‘Haar oorspronkelijke basisschool accepteerde het niet,’ vertelt Riena. ‘Het was een nogal christelijke school, zelf denken we dat het daar mee te maken heeft gehad. Nadat we daar ons verhaal hadden gedaan bleek dat Esmee daar best mocht blijven, maar wél als jongen. Toen ze zelf aangaf dat dit niet haalbaar was, zijn we van school veranderd.’ Een goede keuze, vindt ook Esmee. ‘Aan het begin van het schooljaar heeft de juf aan de klas verteld dat ik eigenlijk als jongen geboren ben, maar nu als meisje door het leven ga.’ Ze krijgt nog wel eens vragen van haar klasgenootjes. Want: hoe was dat vroeger dan? En wat is eigenlijk Esmee’s oude naam? ‘Ik antwoord daar meestal wel gewoon op, ik heb ook een spreekbeurt gegeven over transgenders. Maar soms denk ik wel: ik ben nu ook gewoon een meisje, punt.’
,,Soms denk ik wel: ik ben nu ook gewoon een meisje. Punt.”
Vooral familie keek niet raar op van het feit dat Esmee in het verkeerde lichaam bleek te zitten. ‘We hebben lang gedacht dat, toen nog Leroy, misschien homo was. Uiteindelijk bleek het natuurlijk wat heel anders te zijn, maar voor veel mensen in de naaste omgeving vielen de puzzelstukjes toch wel een beetje in elkaar,’ legt Riena uit. ‘Niet alle reacties zijn altijd even positief, hoor. Op haar oude school hebben ze zelfs nog geprobeerd om het een beetje uit haar hoofd te praten en inmiddels zijn er ook wel ouders die me nu negeren op straat. Dan doen ze ineens net alsof ze me niet kennen.’
Al met al zijn Riena en haar man wel positief over het klimaat waarin Esmee zich heeft kunnen ontwikkelen. ‘Zo’n twintig jaar geleden waren hier véél meer rare reacties op gekomen. Transgenders zijn nu natuurlijk veel meer in de bekendheid, maar ik weet zeer zeker dat de situatie nu een stuk toleranter is dan hij vroeger geweest zou zijn. Laat ik het zo zeggen: Esmee is in het juiste land geboren.’ Ondanks de acceptatie in hun naaste omgeving hebben zowel Esmee als haar moeder Riena weinig moeite met mensen die de situatie niet snappen. ‘Toen een oud-klasgenootje Esmee een keer duidelijk negeerde vroeg ik me heel erg af hoe ze dat op zou pakken,’ blikt Riena terug. ‘Tot ze achteraf ineens zei: ‘mam, als zij mij niet accepteren is het hun probleem, en niet mijn probleem.’ Dat is precies hoe we erin staan.’
LHBTolerant 